Prawo reklamy – kiedy reklama jest nieetyczna?

Każda dobra firma musi wiedzieć, jak się pokazać. Jednym z najpopularniejszych sposobów nawiązania kontaktu z otoczeniem konsumenckim jest reklama. Jej rola w społeczeństwie konsumpcyjnym jest ogromna. Reklama decyduje przede wszystkim o wizerunku i popularnym sposobie życia, ma wpływ na nasze myślenie, a także stosunek do siebie i otaczającego nas świata. Reklama pokazuje nam gotowe formy zachowania w określonej sytuacji, kształtuje gusta i preferencje. Tak duże znaczenie społeczne skłania do pytania o to, czy reklama może być nieetyczna?

Nawiązywaniem relacji firmy z otoczeniem społecznym zajmują się specjaliści od public relations – najważniejszy dział w strategii marketingowej firmy. Firmy, jako podmioty pozostające pod bezpośrednim wpływem praw popytu i podaży, próbują na nie wpływać poprzez próbę wpływania na decyzje nabywców. Jednym z narzędzi do tego służących jest reklama.

Reklama to bezosobowe przekazywanie informacji o produktach, usługach lub pomysłach za pośrednictwem różnych mediów i zwykle ma charakter przekonujący i jest opłacane przez zidentyfikowanych sponsorów. Najczęściej przekazywana jest w mediach – niegdyś tradycyjnych, takich jak telewizja, dziś w internecie, gdzie przeżywa prawdziwe lata swojej świetności.

Wokół zjawiska reklamy narosło w ostatnich latach dużo kontrowersji. Przeciwnicy tego rodzaju firmowej strategii zwracają uwagę na fakt, że w znacznym stopniu manipuluje ona wyborami konsumenckimi, ograniczając w pewien sposób wolność ludzi do samodzielnej decyzji. Inni przekonują także, że reklamy przyczyniają się do dynamicznego rozwoju zjawiska konsumpcjonizmu, kreując fałszywe potrzeby.

Fałszywe potrzeby są kreowane w społeczeństwie poprzez reklamę i kapitalizm, który w zasadzie je zaspokaja. Większość reklamowanych produktów to rzeczy, których ludzie nie potrzebują. Dzieje się tak, ponieważ prawdziwe potrzeby nie wymagają marketingu ani reklamy, ponieważ konsumenci będą je kupować bez konieczności „podstępu”. W tym miejscu uwidacznia się perswazyjna funkcja reklamy, której zadaniem jest przekonanie klienta do zakupu określonego dobra. Trudno jednak określić granicę, jakie potrzeby są prawdziwe, a które nie.

Najczęściej nieetyczną reklamę definiuje się jako taką, która łamie prawo lub jest sprzeczna z dobrymi obyczajami. Zakres praktyki reklamowej reguluje prawo reklamy. Jednym z największym przewinień, jakich może dopuścić się reklama, jest celowe wprowadzanie klienta w błąd. Swoboda reklamy jest także ograniczona jeśli chodzi o promocję takich dóbr jak używki.

Nacisk reklamy rośnie z każdym dniem. Znaczną kwotę przeznacza się na kampanie reklamowe przynoszące firmom wielomiliardowe zyski. Aby nowy produkt odniósł sukces, musi posiadać pożądane przez konsumentów parametry, być unikalnym, a konsumenci powinni mieć informację o jego cechach. To jest rola reklamy. Firmy muszą jednak pamiętać, że aby reklama była etyczna, muszą dostosować ją do pewnych standardów.